विषवल्ली

जागतिक मंचापुढे एक ओघवते भाषण देऊन जगातला तो सर्वात बलाढ्य देशाचा प्रेसिडेंट स्टेजवरून खाली उतरला आणि थेट आपल्या कक्षाकडे निघून गेला. तो निघून गेल्यावरही कितीतरी वेळ सभागृहात टाळ्यांचा प्रचंड कडकडाट होत राहीला.

तिकडे प्रसिद्धी सचिवांस निरोप धाडून प्रेसिडेंटने अर्ध्या तासात अहवाल मागितला. सुरक्षा विभाग प्रमुखास समोर बोलावून एकंदरीत सर्व सुरक्षेचा आढावा घेतला. सुरक्षा आढाव्याच्या बाबतीत प्रेसिडेंट अतिशय काटेकोर असतात. किती गम्मत आहे ना, जगातला सर्वात सुरक्षित माणूस सुद्धा किती घाबरत असतो.!

'विकेंद्रीकरणातून लोकशाही सुदृढीकरण' या परीसंवादात आपली मते मांडली होती प्रेसिडेंट महाशयांनी. आजकाल जगभर वाढत चाललेल्या राजकीय क्षेत्रातील कौटुंबिक वर्चस्वाला छेद देण्याचे आव्हान करणाऱ्या त्या भाषणाने श्रोतेवृंद रोमांचित झाले होते. आजतागायत कुणीही जागतिक नेता एवढ्या स्पष्टपणे या विषयावर बोलला नव्हता. आणि तेव्हा तर संबंध सभागृह निस्तब्ध झाले होते जेव्हा अगदी स्वत:च्या देशातही आपल्याच कुटुंबियांना भावी नेते म्हणून रेटणाऱ्या प्रवृत्तीचा त्यांनी निषेध केला, तेही एका माजी प्रेसिडेंटच्या उपस्थितीत जे स्वत: एका माजी प्रेसिडेंटचे पुत्र होते. कुणीही एखाद्या विशिष्ट घराण्यात जन्मला म्हणून सुयोग्य नेता ठरू शकत नाही. कुणी महान अभिनेत्याचा मुलगा अथवा कुणी महान धावपटूची मुलगी तशीच महान अभिनेता अथवा धावपटू असेल असे नाही. नेता, अभिनेता वा खेळ विजेता कुणीही आपल्या संततीस आपल्यावर लादत असेल तर त्यांस झुगारून द्या असे आवाहन प्रेसिडेंटने सगळ्या जगातील जनतेस केले होते .

थोड्याच वेळात प्रसिद्धी सचिव आले. प्रेसिडेंटने त्यांस विचारले काय कसा काय प्रभाव?

साहेब ओवरव्हेल्मिंग प्रतिसाद येतोय जगभरातून. हे पहा चीन, रशियाच नव्हे तर अगदी उत्तर कोरियातही भाषण लाइव्ह दाखविले गेलेय. बीबीसी, सीएनएन, अल जजीरा, फॉक्स न्यूज आदि सर्व आघाडीच्या वाहिन्यांनी प्राइम टाईमला आपल्याच भाषणाची समीक्षा करणारे कार्यक्रम जाहीर केले आहेत. जगभरात या क्षणाला हरेक टीव्हीवर आपल्याच भाषणाचे रिपीट टेलिकास्ट चालू आहे. प्रेसिडेंट हे ऐकून आत्यंतिक आनंदी झाले. त्यांनी समोरच्या टीव्हीवर बीबीसीचे रिपीट टेलिकास्ट लावण्याचा आदेश दिला. रिपीट टेलिकास्टमध्ये प्रेसिडेंट आता चालत स्टेजवर येत होते. कोटावर पर्पल टाय लावण्याचा तुझा सल्ला छान होता हं एली. छान दिसतेय रंगसंगती. प्रेसिडेंटने त्यांची पर्सनल सेक्रेटरी एली हिस दाद दिली. एलीनेही मंद हसून ती स्वीकारली. आणि प्रेसिडेंट आपले पुढचे भाषण ऐकण्यात आणि बॉटमच्या रनिंग न्यूज लाइनवर जगभरातील प्रतिक्रिया वाचून आनंदी होण्यात दंग होऊन गेले.

थोड्या वेळाने एली हळूच प्रेसिडेंटच्या कानाशी झुकली, आणि मग प्रेसिडेंटने सांगितले की त्यांना आत बोलावून घ्या. मग लागलीच बाहेर उभे असलेले देशाच्या आणि पर्यायाने जगाच्या सर्वात श्रेष्ठ गुप्तहेर संस्थेचे प्रमुख आत येउन प्रेसिडेंटपुढे उभे राहिले. टीव्हीचा आवाज कमी झाला. प्रेसिडेंटने विचारले अशी काय महत्वाची बातमी आहे? "सर बातमी युरोपातून आली आहे." "काय ते सांगा." "सर जगावर विश्वयुद्ध लादणाऱ्या त्या क्रूरकर्म्याच्या वंशाचा एक तरुण समोर आला आहे. आणि तो वेगाने लोकप्रिय होतो आहे." "काय? पण आपण तर ही विषवल्ली तेव्हाच महायुद्ध जिंकल्यावर समूळ आणि सकुळ नष्ट केली होती ना? मग हा कुठून निपजला?"

"तेव्हाच्या त्या क्रूरकर्म्याच्या काही कट्टर समर्थकांनी अगदी गुप्तपणे त्या तरुणाचा पिता आणि त्याच्याशी संबंधित सर्व कागदपुरावे यशस्वीपणे आपणांपासून लपवून ठेवले होते. त्या क्रूरकर्म्याला असा कुणी मुलगा होता अशी कुणालाही तेव्हा नोंद देखील सापडली नव्हती अन्यथा तेव्हाच त्यांस संपविता आले असते."
"पण हा त्याचाच वंशज आहे हे कशावरून? तो थापाड्यासुद्धा असू शकतो." "सर दोन वर्षांपूर्वीच हा मुलगा राजकारणात आला आहे आणि प्रचंड लोकप्रिय झाला आहे. त्याने आपला एक स्वतंत्र पक्ष सुद्धा स्थापला आहे आणि वर्षभरात एका प्रांताची सत्ता देखील हस्तगत केली आहे. कालच एका कार्यक्रमात तो त्या क्रूरकर्म्याचा वंशज असल्याची माहिती देणारी कागदपत्रे उघड करण्यात आली आहेत. आणि एवढेच नाही तर त्याचा डीएनए रिपोर्टदेखील त्या कृरकर्म्याशी तंतोतंत जुळतो आहे अशी आम्हाला माहिती मिळाली आहे."
प्रेसिडेंट आता प्रचंड अस्वस्थ झाले. महायुद्धाची भीषणता, भय हे त्यांनी ऐन बालवयात स्वत: अनुभवले होते. त्यांच्यासमोर त्या क्रूरकर्म्याचा चेहरा उभा राहीला. ते फटदिशी आपल्या सोफ्यावरून उठून उभे राहिले आणि त्यांनी सांगितले की त्वरित एक एक्स्ट्रीम प्रायोरिटी मिशन आयोजित करा आणि त्यास संपवा. गुप्तहेर प्रमुख म्हणाले, "पण सर त्याचा पक्ष मवाळ तत्वांचा आहे. 'शांती सौहार्द संघ' असे त्याच्या पक्षाचे नाव आहे. 'अहिंसात्मक लोकशाही मार्गाने लोकोद्धार' हे त्याचे ब्रीद आहे. आम्ही त्याचे पक्षाच्या अगदी कोर ग्रुप मधून माहिती काढली आहे. त्याचेपासून धोका संभवत नाही."
"तुम्ही वेडे तर झाले नाहीत? हत्तीचे खायचे दात वेगळे आणि दाखवायचे दात वेगळे असतात. आता या क्षणी मी आपणांस आदेश देतो आहे की ही विषवल्ली फोफावण्यापूर्वीच समूळ नष्ट करण्यात यावी. मला अधिक काही ऐकायचे नाही. आपण आता निरोप घ्यावा."

गुप्तहेर खात्याचे प्रमुख तो आदेश ऐकून निमूटपणे बाहेर जायला निघाले. टीव्हीवर लावलेले प्रेसिडेंटचे भाषण आता संपायला आले होते. प्रेसिडेंट एक दीर्घ श्वास घेऊन परत खुर्चीवर बसले आणि त्यांनी टीव्हीचा आवाज वाढवायला सांगितला.

टीव्हीवर प्रेसिडेंटचे ते शेवटचे वाक्य प्रसारित होत होते ज्या वाक्यावर सभागृह टाळ्यांनी निनादून गेले होते. प्रेसिडेंट म्हणत होते की, मी स्वत: असे जाहीर करतो की माझ्या कुटुंबातील पुढच्या किमान दोन पिढ्यांतील एकही सदस्य राजकीय क्षेत्रात येणार नाही. कोणतीही संतती आपल्या माता पित्याचे गुण अथवा अवगुण घेऊन जन्माला येत नाही. प्रत्येक जीव हा स्वयंभू आहे आणि त्याची योग्यायोग्यता ही त्याच्या अभिभावकांच्या कार्यावरून नव्हे तर त्याच्या स्वत:च्या कर्तृत्वावरून ठरविली पाहिजे.

भाषण संपले आणि सभागृहात टाळ्यांचा प्रचंड गडगडाट चालू झाला.